Voor de tweede keer kun je als gemeente een aanvraag indienen voor een proeftuin aardgasvrije wijken. Een proeftuin is een goede manier om een plan te maken voor een wijkgerichte energie aanpak én een substantiële rijksbijdrage te ontvangen om dit te realiseren. Dat is gunstig omdat gemeenten vroeg of laat deze plannen moeten maken en uitvoeren. Uiterlijk 1 april kan voor de huidige ronde een plan ingediend worden. De voorwaarden voor een aanvraag zijn flink aangescherpt. Waar moet je op letten? Wat is nodig om de aanvraag goed te doen? En wat is het geheim van een geslaagd plan? De komende weken helpen we je met deze blogserie in 5 stappen op weg naar een succesvolle aanvraag. Aan het woord in deel #1: Johan Duut, expert op het gebied van de energietransitie en wijkgericht werken.

Kansen om problemen van deze tijd op te lossen
Ik ben enthousiast, want de proeftuinen brengen ons weer een stapje dichterbij de aardgasvrije toekomst die we hard nodig hebben. Als bewoner van het aardbevingsgebied wil ik graag dat de gaswinning echt stopt en wel zo snel mogelijk. Met Russisch of ander buitenlands gas komen we met betrekking tot ons klimaat niet verder. Bovendien geven aardgasvrije wijken kansen om te vernieuwen, als wijk- en dorpsvernieuwing van onze generatie. Voor het oplossen van problemen van deze tijd zoals: armoede, leefbaarheid, klimaatadaptatie en de soms noodzakelijke vernieuwing van woningen, om er maar een paar te noemen. En we zoeken versnelling, want de opgave is groot. Wist u dat er per werkdag meer dan 1.000 woningen aardgasvrij moeten worden gemaakt, als we de nationale doelstellingen voor CO₂-reductie willen halen?

In de prijzen
Vorig jaar hielpen we vijf gemeenten in slechts zes weken tijd met hun aanvraag voor de eerste ronde. Het was mooi om te zien dat het in die korte tijd lukte om goede ideeën van vele betrokkenen samen te brengen in mooie plannen voor aardgasvrije wijken. De samenwerking in de Gemeenten Oldambt en Delfzijl viel in de prijzen met de proeftuin Nieuwolda-Wagenborgen. Hier worden nu de eerste stappen gezet. Dit plan werd beoordeeld als ‘zeer goed’. De geheimen van ons plan:

• Unieke, maar haalbare innovatie op het gebied van groengas techniek en het financieringsmodel waardoor iedereen mee kan doen
• Uitstekende samenwerking tussen de verschillende betrokkenen
• Goede uitgangspunten voor een projectmatige aanpak

Dat laatste punt wordt in de nieuwe uitvraag ook specifiek door de ministers Knops en Wiebes genoemd.

Goede projectstructuur doorslaggevend
Uit een eerste evaluatie van de huidige proeftuinen blijkt dat onder andere het op orde hebben van een goede projectstructuur bepalend is om de aanpak te laten slagen. Dat is precies waar ik in Nieuwolda-Wagenborgen op stuur, want een proeftuin is geen vrijblijvende speeltuin om maar wat proefjes te doen. Met een goede projectmatige sturing zorgen we ervoor dat de doelen worden gerealiseerd, of dat er juist tijdig wordt ingegrepen als bepaalde doelen (nog) niet haalbaar blijken. Het is daarbij belangrijk een goed team te vormen, waarin iedereen haar rol en taak serieus oppakt. Logisch? Ja, maar vanuit onze ervaring met de wijkgerichte aanpak weten we dat dit zeker niet vanzelfsprekend is.

In 5 stappen naar een plan
Op basis van onze kennis en ervaringen op het gebied van de proeftuinen en de wijkgerichte aanpak, zien wij 5 hoofdstappen om een plan te maken. Dat zijn geen stappen als een blauwdruk, want elke plek en situatie is specifiek. Het zijn stappen voor een participatief proces om een goed en gedragen plan te maken. We onderscheiden daarin de volgende stappen:

1. Pak de urgentie
2. (Her)ken de inhoud
3. Zoek de samenwerking
4. Denk oplossingsgericht
5. Schrijf het beste plan

In het volgende deel van deze blogserie leggen we uit hoe je die urgentie kunt pakken en wat dat precies is.
Een tipje van sluier lichten wij HIER op.

Tot volgende week!
Johan Duut