Voor de tweede keer kun je als gemeente een aanvraag indienen voor een proeftuin aardgasvrije wijken. Een proeftuin is een goede manier om een plan te maken voor een wijkgerichte energie-aanpak én een substantiële Rijksbijdrage te ontvangen om dit te realiseren. Dat is gunstig omdat gemeenten vroeg of laat deze plannen moeten maken en uitvoeren. Uiterlijk 1 april kan voor de huidige ronde een plan ingediend worden. De voorwaarden voor een aanvraag zijn flink aangescherpt. Waar moet je op letten? Wat is nodig om de aanvraag goed te doen? En wat is het geheim van een geslaagd plan?
Aan het woord in het laatste deel van deze serie; onze experts op het gebied van bewonersparticipatie, Ron Buiting en Jolien Korbee.
Zij vertellen je over stap 5: schrijf het beste plan.

Na de mooie blogs van afgelopen weken zijn we aangekomen bij de laatste stap: schrijf het beste plan. Deze laatste stap is essentieel, het plan lever je immers in. Als je de samenwerking hebt opgezocht rond de urgentie en oplossingsgerichte maatregelen hebt benoemd die aansluiten bij de leefwereld van bewoners, is het op papier zetten van het plan de minst ingewikkelde stap.

Wat waren de vorige stappen ook alweer?

1. Pak de urgentie: Wat speelt er bij bewoners? Zijn zij bezig met de energietransitie of hebben ze het druk genoeg met aan het eind van de maand de eindjes aan elkaar te knopen? Kan de energietransitie bijdragen aan de oplossing voor de problemen die bewoners ervaren?

2. (Her)ken de inhoud: De centrale vraag bij deze stap is: hoe komen we van aardgasvrije ambities tot concrete plannen? Hierbij is de sociale kant even belangrijk als de fysieke kant. Wat willen de bewoners? Kunnen ze het financieel rondkrijgen? Kunnen woningen en andere gebouwen aangepast worden? Zijn er lokale energiebronnen? Door de inhoud te kennen kun je samen de puzzel leggen.

3. Zoek de samenwerking: Door met bewoners in gesprek te gaan over wat hun zorgen zijn, waar ze kansen zien en wat ze graag willen bereiken in de wijk, verandert de rol van de bewoner van deelnemer naar initiatiefnemer. Bewoners hebben andere kennis dan de experts, maar ze zijn allebei even belangrijk en samen vormen ze het succesrecept.

4. Denk oplossingsgericht: Het aardgasvrij maken van een wijk kan een middel en vliegwiel zijn om bijvoorbeeld direct de openbare ruimte te verbeteren en woningen op te knappen. Door oprecht en serieus aandacht te hebben voor de dingen die spelen in een wijk krijg je draagvlak en haal je tevens meer rendement uit iedere euro die geïnvesteerd wordt.

Dit stappenplan is het recept voor het schrijven van een winnend plan. Door alle stappen te doorlopen en de samenwerking te zoeken met alle betrokken partijen laat je zien dat je eigenlijk al begonnen bent. Dit straalt energie uit: een plan dat niet theoretisch is en van achter het bureau gemaakt, maar dat juist ontstaat vanuit de wijk en de kennis van inwoners en experts bundelt. Belangrijk is hierbij wel dat je kan laten zien waar je begint, hoe je de samenwerking vorm geeft, hoe opgaven samen komen en, last but not least, dat het financieel haalbaar is. Om goed de samenwerking aan te kunnen gaan met alle verschillende partijen moet je de taal spreken van deze partijen. Alleen dan kan je komen tot een gezamenlijk, gedragen plan. Althans, dat is onze ervaring met de eerste ronde proeftuinen aardgasvrij en de gemeenten die we daarin hebben begeleid.

Het verbeteren van de leefomgeving en de daarbij horende energietransitie vinden we belangrijk. Daarom bieden wij vrijblijvend en kosteloos een proeftuinscan aan. Met onze ervaring die we hebben opgedaan in de vorige ronde van de proeftuinen kunnen we goed onderzoeken of het mogelijk is om een haalbaar proeftuinplan op te stellen in jouw gemeente. Als dat het geval is kan je aan de slag met het stappenplan van deze blogs. Wanneer je alle stappen hebt doorlopen, schrijft het beste plan zichzelf. Zorg er wel voor dat er voldoende tijd is om alle partijen bij de te nemen stappen te betrekken. De deadline voor het inleveren van het plan is 1 april. Zie je als gemeente door de bomen het bos niet meer? Met onze ervaring, enthousiasme en plezier in het schrijven van proeftuin plannen, bieden wij graag de helpende hand. Laten we met z’n allen Nederland aardgasvrij maken!

Dit was onze blogserie, hopelijk tot snel!

Procapteam Energie en Klimaat.