In Nederland is gestart met het uitvoeren van proeftuinen voor aardgasvrije wijken. Procapper Marieke van der Vlugt is betrokken bij de proeftuin in de dorpen Nieuwolda en Wagenborgen. “Ja, leuk!”, antwoordt ze enthousiast en zonder aarzeling wanneer ik haar vraag naar dit project. “Ik ben officieel in april begonnen als projectondersteuner en dat houdt in dat ik de handen en voeten ben van onze aardgasvrij goeroe Johan Duut.”, grapt ze. “Nee, hoor. We zijn de rollen nog aan het afstemmen.” In dit artikel vertelt Marieke over de aanpak in Nieuwolda en Wagenborgen, haar rol in de energietransitie en de kritiek op deze transitie.

Projectplan

“Op dit moment is het vooral hard werken aan een goed projectplan en het inrichten van de projectorganisatie.” Dat projectplan schrijft Marieke niet alleen met Johan. “Er is een projectgroep bij betrokken die vanuit verschillende disciplines werken. In totaal vier: Gas & Techniek, Kennis & Communicatie, Woning & Isolatie en Subsidie & Financiën” Marieke heeft een duidelijke voorkeur om in de werkgroep communicatie te gaan werken. “Vanuit mijn opleiding heb ik veel gedaan met de energietransitie. Met name de theorie. Ik wil nu ook weten wat er gebeurt in de praktijk. Hoe kijken bewoners hier tegenaan? Wat speelt er verder? Hoe pak je dat aan? Ik wil daar vanuit communicatie een belangrijke rol in spelen.”

De opgave

Bij Procap staat de ontwikkeling van de medewerker centraal. Ook bij de keuze voor de projecten die Marieke het komend jaar gaat uitvoeren. “Ik heb een brede achtergrond en ik wil erachter komen wat goed bij mij past. Daarom ga ik mij eerst breed verder ontwikkelen binnen 3 Procap thema’s. Daarna evalueer ik of ik me breed wil blijven ontwikkelen of dat ik wil specialiseren.” Eerder dit jaar heeft Marieke, binnen het thema Energie & Klimaat, met Theo Heida het Kennis en Leerprogramma Aardgasvrije wijken voor de VNG opgezet. Een programma ter ondersteuning van de proeftuinen op strategisch niveau. “Nu vind ik het juist leerzaam om in de praktijk met zo’n proeftuin aan de slag te gaan.” Ondanks dat het om twee kleine dorpen gaat is het een grote en belangrijke opgave vertelt Marieke. “Ze willen er echt op 2-2-2022 staan en het is niet voor niets dat juist zij als proeftuin zijn aangewezen. De eisen van de VNG waren dat het een uitvoerbaar en haalbaar plan moest zijn. De twee dorpen hadden zelf al initiatief genomen, er was draagvlak georganiseerd en de techniek was al doordacht.” Er zijn nu twee belangrijke stappen te nemen . “Het realiseren van een alternatieve warmtevoorziening via de biovergister en waterstof. En het verduurzamen van 1200 woningen.”, licht ze toe.

Kritiek

Vanuit haar persoonlijke omgeving is er kritiek op de energietransitie. Zelf staat ze er met open en nieuwsgierige blik in. “Mijn vader is kritisch”, vertelt ze. “Hij was wel geïnteresseerd in een warmtepomp, maar schrok van de kosten. Vervolgens komt een monteur langs die ook zegt dat hij er beter vanaf kan zien, want cv-ketels gaan voorlopig nog mee.” Ook anderen zijn kritisch op de aanpak van Nederland. “Kunnen we de kosten die we nu uitgeven niet beter uitgeven aan het adaptief maken van Nederland?”, vragen zij zich af. Bovendien, zeggen zij, is Nederland maar een klein land dat weinig verantwoordelijkheid draagt voor de negatieve effecten. “Ik sta daar anders in, omdat ik intrinsiek altijd iets goed wil doen. Ik snap wel dat veel mensen pessimistisch zijn omdat je nooit iedereen meekrijgt. Dat klopt ook. Tegelijkertijd vind ik ook dat je oprecht moet investeren in het opvoeden van mensen. Zorgen dat zij snappen waarom dit belangrijk is.” Vooral bij de jeugd lijken kansen te liggen. “Ja, bijvoorbeeld door er aandacht aan te besteden op school of in een educatiecentrum. In een proeftuin kun je denken aan het actief betrekken van bewoners, de rollen draaien en hen als opdrachtgever te gaan zien. Kinderen horen daar natuurlijk ook bij.” In haar eigen jeugd heeft Marieke geleerd goed voor de aarde te zorgen. Niet op school, maar vooral thuis. “Ik speelde veel buiten, klom in bomen en was lid van het Wereld Natuur Fonds. Mijn ouders hebben mij altijd meegegeven goed voor de mens, de natuur en je omgeving te zorgen.”

Wil je meer weten over de energietransitie? Wij organiseren de training goede start met aardgasvrije wijken.

Tekst & Foto’s: Raymond Dekker